Fotografia krajobrazowa jest tak rozległą dziedziną sztuki, że w zasadzie nie ma obiektywu, który można jednoznacznie określić jako przeznaczony do wykonywania tego rodzaju zdjęć.
Głównym celem fotografii krajobrazowej jest pokazywanie piękna lub też degradacji otaczającego nas naturalnego krajobrazu i świata natury, a także wytworów ludzkiej ręki — zwykle elementów architektury jak budynków; kościołów, schronisk górskich, cmentarzy itp. Przyjmując szeroką i najprostszą definicję — krajobraz jest wszystkim, co nas otacza.
Poniżej staram się przybliżyć Wam jakie rodzaje obiektywów fotograficznych będą się najlepiej sprawdzać w przypadku fotografii krajobrazowej. Na wstępie zaznaczę — dobrym wyborem są tutaj obiektywy zmiennoogniskowe.
Obiektywy szerokokątne w fotografii krajobrazowej
Dominuje myślenie, że dobre zdjęcie krajobrazu powinno pokazywać szeroki plan i ogromną przestrzeń. Najlepiej też, gdyby na zdjęciu znalazło się zachmurzone niebo z przebłyskami słońca nadające całości odpowiedniej dramaturgii.
Takie kadry powstają najczęściej przy użyciu obiektywów szerokokątnych i bez wątpienia są to jedne z najpopularniejszych obiektywów stosowanych w fotografii krajobrazu.
Dobrze wykonany, poukładany, szeroki kadr z dużą głębią ostrości robi ogromne wrażenie, pobudza wyobraźnię i sprawia, że chcemy się przenieść w oglądane miejsce.
Decydując się na obiektyw szerokokątny w fotografii krajobrazowej można osiągnąć spektakularne efekty, należy jednak starannie planować zdjęcia. Pamiętajmy, że szeroki kadr to nie tylko zapierająca dech przestrzeń aż po horyzont i piękne niebo, mieniące się ciepłymi kolorami zachodzącego słońca.
Niestety wielu początkujących fotografów używając tylko obiektywów szerokokątnych może łatwo wpaść w pułapkę monotonii, której efektem będą nudne i płaskie zdjęcia z dużą liczbą niepotrzebnych elementów, które psują odbiór fotografii. Prostota i porządek są podstawą dobrego kadru.
W fotografii krajobrazowej najpiękniejsze jest to, że nie ma jednego, ogólnie przyjętego stylu czy kryterium, którego należy się trzymać.
To stwierdzenie może dotyczyć każdego rodzaju fotografii, jednak warto zwrócić uwagę na fakt, że na przestrzeni lat stworzono obiektywy przeznaczone do fotografowania ludzi, zwierząt czy wydarzeń sportowych. Obiektywy do portretów to zwykle jasne szkła, które zapewniają fantastyczne rozmycia i efekt bokeh — są to obiektywy o ogniskowej od 50 do nawet 105 mm, najlepiej oddające proporcje ludzkiego ciała. Podobnie rzecz ma się przy fotografii dzikiej natury. Tutaj dominują obiektywy o długich ogniskowych dysponujące szybkim autofocusem, pozwalające fotografować płochliwe czy niebezpieczne zwierzęta bez ryzyka spłoszenia ich lub utraty własnego zdrowia lub nawet życia.
W przypadku fotografii krajobrazowej nie ma jednego — dedykowanego obiektywu, nie ma nawet grupy lub zakresu ogniskowych, który można przypisać tej dziedzinie fotografii.
Jeśli chcesz poznać tajniki fotografii od podstaw, zapraszam do kursu
Teleobiektywy a fotografia krajobrazowa
Poza obiektywami szerokokątnymi, wielu fotografów sięga po długie ogniskowe, które powodują wrażenie zawężania perspektywy i zbliżania do siebie kolejnych planów.
Teleobiektywy w fotografii krajobrazowej pozwalają uwydatnić i podkreślić kształty oraz występujące w krajobrazie wzory charakterystyczne np. dla terenów górskich, a także wydobyć z tła detale i interesujące fragmenty, szczegóły kadru.
Ten rodzaj obiektywów doskonale nadaje się też do fotografowania np. samotnych drzew, które znajdują się na nieciekawym tle. Niewielka głębia ostrości zwykle towarzysząca obiektywom w dużej ogniskowej pozwala skupić się na detalach i pokazać nawet drobne szczegóły, co pomaga urozmaicić zestaw zdjęć przywieziony z wyprawy.
Czy obiektyw standardowy sprawdzi się w fotografii krajobrazowej ?
W tekście zostały wymienione dwie skrajności — obiektyw szerokokątny i teleobiektyw. Wcześniej wspominałem, że krajobraz można w zasadzie fotografować za pomocą każdego obiektywu, dlatego poświęcę chwilę obiektywom standardowym, chyba najmniej popularnym w fotografii krajobrazowej.
Jeśli szeroki kąt pozwala na tworzenie imponujących rozległych kadrów, teleobiektywy znakomicie podkreślają fakturę i pozwalają skupić się na detalach, to nasuwa się pytanie – co można fotografować obiektywami o ogniskowych w zakresie 35 – 75 mm?
Tego typu standardowe szkła zwykle są jasne, pozwalają na uzyskanie małej głębi ostrości, zapewniają też ciekawy bokeh. Świetnie nadają się do pokazywania detali i tworzenia zdjęć, gdzie duże przestrzenie nie odgrywają znaczącej roli.
Pozwalają skupić uwagę odbiorcy np. na konkretnym, znajdującym się w kadrze elemencie (np. wodospad, wieża kościoła) pokazując jednocześnie szerszy kontekst niż teleobiektyw.
Chcesz tworzyć wspaniałe portrety w plenerze? Zapraszam na kurs
Jaki obiektyw wybrać do fotografowania krajobrazu ?
Cechy dobrego obiektywu do krajobrazu:
- Możliwie lekki
- Posiada możliwość zmiany ogniskowej
- Odporny na warunki atmosferyczne
- Zapewniający dużą głębię ostrości
Fotografia krajobrazowa to trudna dziedzina, ale też bardzo ciekawa. W odróżnieniu od pracy w studio, gdzie sami od początku planujemy a następnie budujemy kadr, tutaj naszym studio jest krajobraz, który nieustannie się zmienia, w efekcie zaplanowane wcześniej zdjęcia mogą wyglądać zupełnie inaczej niż tego byśmy chcieli.
Ma na to wpływ wiele czynników jak np. pogoda i uwarunkowania geograficzne, a także trudności w dotarciu na wypatrzone miejsce — bez wcześniejszego przygotowania i zaplanowania trasy istnieje ryzyko przegapienia ciekawego światła, mgły czy innych warunków atmosferycznych, które wyróżnią zdjęcie i nadadzą mu niepowtarzalnego klimatu.
Niebagatelną rolę odgrywa również wybór sprzętu, który po kilku godzinach przebywania w terenie nie zaczął sprawiać problemów swoją wagą.
Dlatego decydując się na zakup obiektywu z myślą o fotografii krajobrazowej warto na początku sięgnąć po któryś z uniwersalnych zoomów o szerokim zakresie ogniskowej np. 18-105 mm. Zwykle są to niedrogie obiektywy, które w zupełności powinny wystarczyć na rozpoczęcie przygody z fotografią krajobrazową. Ten zakres ogniskowych pozwala skupić się na detalach, ale też uwiecznić szerszy fragment krajobrazu.
Uniwersalny zoom pomoże też odkryć czy w krajobrazie bardziej pociąga nas pokazywanie rozległych przestrzeni, czy raczej wolimy ciasne kadry, skupiające uwagę na detalach. Taka wiedza zdecydowanie łatwiej pozwala wydać pieniądze na następny, wysokiej jakości obiektyw.
Retusz zdjęcia wydaje się być trudny? Zapraszam na kursy z postprodukcji zdjęć
Sprawdź moje kursy fotograficzne
Sprawdź dostępne kursy online. Potężna dawka wiedzy podanej z humorem 🙂 Oglądasz kiedy chcesz, gdziekolwiek jesteś. Dostęp na zawsze.
Jako fotograf, zgadzam się, że fotografia krajobrazowa jest niezwykle zróżnicowaną dziedziną sztuki. Jestem przekonany, że nie ma jednego idealnego obiektywu do tego rodzaju fotografii. Różnorodność krajobrazów i zamierzony efekt fotografii wymagają elastyczności i eksperymentowania z różnymi rodzajami obiektywów. Wybór zależy od preferencji i tego, co chcemy uwiecznić.
Pozdrawiam Dominik